ناباروری زنان در حقیقت تلاش برای باردار شدن حداقل به مدت یک سال به صورت پیوسته و با انجام مقاربت های مکرر و البته بدون موفقیت و نتیجه تعریف می شود. دلایل ناباروری زنان متعدد است ولی باید گفت که ناباروری زنان، ناباروری مردان و یا ترکیبی از این دو، تعداد زیادی از زوج ها را درگیر خود کرده است و متخصصان در سراسر جهان به دنبال یافتن ریشه و دلایل ناباروری زنان یا مردان هستند. آمار نشان می دهد که چیزی حدود 10 تا 18 درصد از زوج ها در بارداری یا زایمان موفقیت آمیز با مشکلات جدی مواجه هستند. لازم به ذکر است که تشخیص دادن دلایل ناباروری زنان معمولاً دشوارتر از تشخیص این دلایل در مردان است.
 

علائم و دلایل ناباروری زنان چیست؟

نشانۀ اصلی ناباروری زنان ناتوانی آن ها در باردار شدن با وجود تلاش های دائمی و پی در پی است.

اگر چرخۀ قاعدگی زن خیلی طولانی و بیشتر از 35 روز یا خیلی کوتاه و کمتر از 21 روز باشد، می تواند نشانۀ این باشد که در بدن زن فرایند تخمگ گذاری انجام نمی شود.

اکثر نشانه ها به عنوان دلایل ناباروری زنان شناخته شده است که در ادامه به صورت مفصل به آن خواهیم پرداخت.
 

دلایل ناباروری زنان چه چیزهایی می تواند باشد؟

اختلال های تخمک گذاری
تنظیمات و برنامه ریزی هورمون های تولید مثل را در زنان هیپوتالاموس یا غدۀ هیپوفیز به عهده دارد و به وجود آمدن مشکلاتی در تخمدان ها می تواند باعث ایجاد اختلال های تخمک گذاری و ناباروری زنان بشود.
 
سندروم تخمدان پلی کیستیک
یکی دیگر از دلایل ناباروری زنان است که باعث عدم تعادل هورمونی در بدن آن ها نیز می شود. از علائم وجود این سندروم به رشد غیر طبیعی مو در روی صورت یا بدن، بروز آکنه روی پوست و مقاومت بدن در برابر چاقی و تولید انسولین می توان اشاره کرد. این بیماری یکی از شایع ترین دلایل ناباروری زنان است.
 
اختلال عملکرد هیپوتالاموس
غدۀ هیپوتالاموس وظیفۀ تولید دو هورمون فولیکول و لوتئین را به عهده دارد که تحریک کنندۀ تخمک گذاری هستند. وجود استرس بیش از حد عاطفی یا جسمی و بالا رفتن یا کاهش بیش از اندازه و ناگهانی وزن می تواند عملکرد این هورمون ها را مختل کند و با تحت تأثیر قرار دادن فرایند تخمک گذاری و نامرتب کردن دوره های قاعدگی منجر به بروز ناباروری زنان بشود.
 
نارسایی زودرس تخمدان
به این اختلال که از دلایل ناباروری زنان است، نارسایی اولیۀ تخمدان ها نیز گفته می شود. این اختلال معمولاً زمانی رخ می دهد که بر اثر عوامل ارثی یا عوارض انجام شیمی درمانی ها تخمک ها در درون تخمدان زن از بین برود و تخمدان دیگر اقدام به ساخت تخمک نکند. این عارضه که از دلایل ناباروری زنان به حساب می آید، باعث ترشح شدن و تولید بیش از حد استروژن در زنان زیر 40 سال می شود.
 
افزایش میزان هورمون پرولاکتین
غدۀ هیپوفیز ممکن است تحت تأثیر عواملی به میزان بیش از حدی هورمون پرولاکتین تولید کند که گاهی این افزایش موجب کم شدن تولید استروژن می شود و ممکن است منجر به ناباروری زنان بشود. بروز این اختلال معمولاً به وجود مشکلی در غدۀ هیپوفیز بستگی دارد یا ممکن است عوارض مصرف دارویی باشد که برای کنترل بیماری دیگری تجویز شده است. به طور کلی این عارضه یکی از شایع ترین دلایل ناباروری زنان است که در بعضی مواقع ایجاد آن ممکن است هیچ دلیل پزشکی ای نیز نداشته باشد.
 
آسیب رسیدن به لوله های فالوپ
اگر لوله های فالوپ آسیب ببیند و یا به دلیلی مسدود شود، مانع رسیدن اسپرم ها به تخمک می شود و جلوی آن را خواهد گرفت و این می تواند به یکی از دلایل ناباروری زنان تبدیل شود.
علت های انسداد لولۀ فالوپ عبارت است از:

1.بیماری های التهابی لگن
2.بروز عفونت در لوله های رحمی
3.کلامیدیا
4.سوزاک
5.عفونت های مقاربتی
 
آندومتریوز
این دسته از ناباروری زنان زمانی رخ می دهد که بافتی که به طور معمول در حفره های رحم رشد می کند، شروع به رشد در بخش های دیگر کرده باشد. برای برداشتن آن باید عمل جراحی انجام داد که خود این عمل ممکن است منجر به مسدود شدن لوله های فالوپی بشود. این یکی از مشکل سازترین دلایل ناباروری زنان است.
 
پولیپ یا تومورهای خوش خیم (فیبروم و میوم)
وجود این عارضه که از دلایل ناباروری زنان و اغلب قابل درمان است، در داخل رحم شایع است و ممکن است باعث بروز خونریزی های ماهیانۀ دردناک، شدید و طولانی نیز بشود. بعضی از انواع این پلیپ ها نیز ممکن است به انسداد لوله های فالوپ بینجامد و منجر به ناباروری زنان بشود. با این حال بسیاری از زنانی که فیبروم یا پولیپ دارند باردار می شوند.
 
ناهنجاری های رحمی
این ناهنجاری ها که جزو دلایل ناباروری زنان است معمولاً از بدو تولد وجود دارد؛ مثلاً در یکی از انواع این ناهنجاری ها رحم زن شکل غیر طبیعی دارد و باعث ناباروری زنان یا سخت شدن فرایند بارداری خواهد شد.
 
ناباروری غیر قابل توضیح
در بعضی از مواقع نیز دلایل ناباروری زنان کاملاً مشخص نیست و ممکن است ترکیبی از وجود چند عامل باشد.
 
 
مناسب نبودن سن زن
در بعضی مواقع نیز یکی از دلایل ناباروری زنان، بیش از حد پایین یا بالا بودن سن مادر است. زنان با تعداد مشخصی از تخمک متولد می شوند و هرچه سنشان بیشتر می شود تعداد تخمک هایی که از دست می دهند نیز بیشتر می شود. همچنین اگر سن زن خیلی پایین باشد، تخمک های او هنوز آنقدر قوی نیستند که باردار شوند و چنین به نظر می آید که ناباروری زنان رخ داده است. ممکن است با بالا رفتن سن زن، بارداری او نیز بدون هیچ مشکلی انجام شود.
 

در صورت وجود دلایل ناباروری زنان، چه زمانی باید به پزشک متخصص مراجعه کرد؟

زمان مراجعه به پزشک برای بررسی ناباروری زنان گاهی به سن زن بستگی دارد:

اگر تا سن 35 سالگی باردار نشده اید، حداقل یک سال پیش از اقدام به بارداری باید تحت نظر پزشک باشید و آزمایش ناباروری زنان و... را انجام دهید.

اگر بین 35 تا 40 سال سن دارید و بعد از شش ماه تلاش برای بارداری موفق نشده اید و مشکوک به داشتن یکی از دلایل ناباروری زنان در خودتان شده اید، با پزشک خود صحبت کنید.

اگر سن شما بیشتر از 40 باشد، بیشتر در معرض ناباروری زنان یا کم شدن احتمال باروری قرار دارید و پزشک ممکن است بلافاصله فرایندهای درمانی را بر روی شما آغاز کند.
 

دلایل ناباروری زنان

توصیۀ نهایی ما به شما خوانندۀ گرامی این است که در صورت تلاش برای بارداری و موفق نشدن مقطعی در این زمینه، بدون نگرانی و استرس دربارۀ بروز ناباروری زنان در خود یا همسرتان بهتر است هر چه زودتر به یک پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید تا دلایل ناباروری زنان در شما را بررسی کند و فرایند بهبود و درمان شما را هر چه سریع تر  و با روش های دارویی، جراحی و ... آغاز کند.


منبع: www.mayoclinic.or